Από τη Δευτέρα, η Ευρώπη αναρωτιέται εάν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να την αναγκάσει να πληρώνει περισσότερα για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, αφού ο αμερικανός πρόεδρος εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα για τη μείωση των τιμών των φαρμάκων στις ΗΠΑ, αναστατώνοντας την παγκόσμια φαρμακοβιομηχανία.

Τη Δευτέρα, ο Τραμπ έβαλε στο στόχαστρο τις κυβερνήσεις που πληρώνουν πολύ λιγότερα από όσα που πρέπει να πληρώνουν οι Αμερικανοί για τα φάρμακά τους και έδωσε εντολή να χρησιμοποιηθεί η εμπορική πολιτική για να αναγκαστούν άλλα έθνη να αναπροσαρμόσουν την τιμολογιακή πολιτική για τα φάρμακα.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα επιδοτούν πλέον την υγειονομική περίθαλψη ξένων χωρών, κάτι που κάναμε», δήλωσε ο Τραμπ τη Δευτέρα. «Δεν χτυπάω τις φαρμακευτικές εταιρείες. Πραγματικά χτυπάω περισσότερο τις χώρες, παρά τις φαρμακευτικές εταιρείες»…

Είναι γνωστό ότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα κοστίζουν, κατά μέσο όρο, το ένα τρίτο, από όσο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το Reuters ανέφερε την Τετάρτη ότι ο υπουργός Βιομηχανίας και Επιχειρήσεων της Δανίας, Μόρτεν Μπόντσκοφ προγραμματίζει συναντήσεις με φαρμακοβιομήχανους που εδρεύουν στη χώρα του για να συζητήσει μαζί τους το ζήτημα.

«Η αβεβαιότητα (που προκαλούν) οι ΗΠΑ είναι κακή για τον κόσμο. Οι δανέζικες φαρμακευτικές εταιρείες είναι από τις καλύτερες στον κόσμο και έχουν μεγάλη σημασία για τη Δανία. Το μήνυμα του Τραμπ δεν το αλλάζει αυτό», δήλωσε ο Μπόντσκοφ στο Reuters.

Δανέζικη είναι, φυσικά, η Novo Nordisk η οποία παρασκευάζει τα περιζήτητα Ozempic και Wegovy – δύο από τα νεότερα ενέσιμα φάρμακα κατά του διαβήτη και τις παχυσαρκίας τα οποία έχει αναφέρει ονομαστικά ο Τραμπ σε δηλώσεις του για τις τιμές των φαρμάκων.

Η Novο είναι παράλληλα η τρίτη μεγαλύτερη εισηγμένη εταιρεία της Ευρώπης, αξίας 265 δισ. ευρώ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να αξιολογήσει τον αντίκτυπο του διατάγματος Τραμπ στις ευρωπαϊκές φαρμακοβιομηχανίες, όπως δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν στους δημοσιογράφους την Τρίτη, υπενθυμίζοντας ότι η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε συναντηθεί με στελέχη του κλάδου τον περασμένο μήνα εν μέσω ανησυχιών σχετικά με την απειλή των αμερικανικών δασμών στα φάρμακα.

Πώς τιμολογούνται τα φάρμακα ανά τον κόσμο

Στις ΗΠΑ, αναφέρει το Reuters, οι τιμές των φαρμάκων διαμορφώνονται μέσα από πολύπλοκες διαπραγματεύσεις στις οποίες συμμετέχουν ιδιωτικοί φορείς που λειτουργούν ως μεσάζοντες μεταξύ των φαρμακοβιομηχανιών και των παρόχων φαρμακευτικής περίθαλψης και έχουν επικριθεί για διόγκωση του κόστους.

Ο Τραμπ δήλωσε πως θα παρακάμψει τους μεσαζοντες, ώστε με τις απευθείας διαπραγματεύσεις να επιτυγχάνονται χαμηλότερες τιμές

Στην Ευρώπη, γενικά, οι χώρες έχουν δημόσια συστήματα υγείας που διαπραγματεύονται απευθείας με τη βιομηχανία και κρατούν το κόστος χαμηλά.

Το BBC ανέφερε ότι 2021, το αμερικανικό Γραφείο Λογιστικού Ελέγχου της Κυβέρνησης έκανε σύγκριση με την Αυστραλία, τον Καναδά και τη Γαλλία και διαπίστωσε ότι τα συνταγογραφούμενα φάρμακα ήταν κατά μέσο όρο δύο έως τέσσερις φορές ακριβότερα στις ΗΠΑ.

Ο Guardian αναφέρει το παράδειγμα του φαρμάκου Wegovy το οποίο κοστίζει 1.349 δολάρια (η μηνιαία θεραπεία) στις ΗΠΑ, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο κοστίζει 130 λίρες και στη Γερμανία μεταξύ 170 και 300 ευρώ (ανάλογα τη δοσολογία).

Ο Τραμπ δήλωσε ότι εάν οι φαρμακοβιομηχανίες δεν μειώσουν τις τιμές θα μπορούσαν να πληγούν με δασμούς. Η κυβέρνησή του ξεκίνησε τον περασμένο μήνα έρευνα για τις εισαγωγές φαρμάκων ως πιθανό προάγγελο της επιβολής εισφορών στα φάρμακα για λόγους εθνικής ασφάλειας.

Η Ελλάδα, ως γνωστόν, είναι μια από τις φθηνότερες αγορές φαρμάκου στην Ευρώπη – τιμολογεί με βάση τον μέσο όρο τριών τιμών του ίδιου φαρμάκου σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ακριβότερα αλλά και πιο προσβάσιμα τα φάρμακα στις ΗΠΑ

Αν και οι Αμερικανοί πληρώνουν σημαντικά περισσότερα για φάρμακα, έχουν πρόσβαση σε μεγαλύτερο αριθμό θεραπειών, σύμφωνα με το Reuters. Περίπου 55% περισσότερα αντικαρκινικά φάρμακα κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ από ό,τι στο Ηνωμένο Βασίλειο τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σύμφωνα με μελέτη του 2024, η οποία δημοσιεύθηκε στο British Medical Journal.

Εκπρόσωπος της AstraZeneca δήλωσε στο Reuters ότι η εταιρεία είναι υπέρ του δικαιότερου παγκόσμιου επιμερισμού του φαρμακευτικού κόστους, αλλά και ότι οι αλλαγές δεν πρέπει «να διαταράξουν τη φροντίδα των ασθενών, να υπονομεύσουν την ηγετική θέση των ΗΠΑ στη βιοτεχνολογία ή να καταπνίξουν την καινοτομία».

Επτά εμπειρογνώμονες και ειδικοί σε θέματα τιμολόγησης φαρμάκων δήλωσαν επίσης στο Reuters ότι δεν είναι σαφές το πώς η αμερικανική κυβέρνηση θα μπορούσε (νομικά) να αποκτήσει πρόσβαση σε εμπιστευτικές λεπτομέρειες συμβάσεων μεταξύ φαρμακοβιομηχανιών και κυβερνήσεων. Οι πληροφορίες αυτές θα χρειάζονταν καθώς η εντολή του Τραμπ απαιτεί να δοθούν στους φαρμακοβιομήχανους στόχοι τιμών εντός ενός μηνός.

Πώς μπορεί να επηρεαστεί η Ευρώπη

Τα αυστηρά μέτρα συγκράτησης του κόστους και οι πολιτικές επιστροφής χρημάτων (τύπου clawback) εμποδίζουν τους φαρμακοβιομήχανους να χρεώνουν περισσότερο το κρατικά χρηματοδοτούμενο Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας, εξήγησε στο Reuters ο Ντάνιελ Χάουντον, οικονομολόγος υγείας στο Πανεπιστήμιο του Λιντς.

«Αν δεν υπάρξει κάποιου είδους αναθεώρηση της βρετανικής νομοθεσίας ή πολιτικής, η εντολή του Τραμπ δεν θα μπορέσει να επιτύχει υψηλότερες τιμές», είπε ο ίδιος.

Εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας της Γερμανίας δήλωσε στο διεθνές δίκτυο ότι δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί πώς μπορεί να εφαρμοστεί η αμερικανική διαταγή. Η Γερμανία έχει ένα «σαφώς καθορισμένο πλαίσιο για τις διαπραγματεύσεις των τιμών στα φάρμακα μεταξύ της υποχρεωτικής ασφάλισης υγείας και της φαρμακοβιομηχανίας», ανέφερε ο ίδιος.

Κι αν επιβληθούν δασμοί;

Ο Τραμπ παίζει και στην φαρμακοβιομηχανία το χαρτί των δασμών, απειλώντας με φόρους εάν δεν υπάρξει μείωση των τιμών.

Ακόμη και με την απειλή των δασμών, οι κυβερνήσεις της Ευρώπης μπορεί να μην είναι σε θέση (ή πρόθεση) να δαπανήσουν περισσότερα για φάρμακα, ιδίως καθώς ο πληθυσμός γερνάει και οι προϋπολογισμοί για την υγειονομική περίθαλψη περιορίζονται, ανέφερε στο Reuters ο αναλυτής της UBS Τρουνγκ Χουέν.

Πηγή σε ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία δήλωσε στο ίδιο δίκτυο ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα μπορούσε να ασκήσει πίεση ώστε να αναγκάσει τις κυβερνήσεις να αλλάξουν τις μακροχρόνιες πρακτικές τιμολόγησης που είναι ενσωματωμένες στα εθνικά συστήματα υγείας.

«Ο Τραμπ φαίνεται να δείχνει στη φαρμακευτική βιομηχανία όλα τα διαπραγματευτικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή του», δήλωσε η Anna Kaltenboeck, οικονομολόγος στον τομέα της υγείας στην Verdant Research.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News