Ο Τραμπ επιδιώκει το χάος στην Ευρώπη
Ο Τραμπ επιδιώκει το χάος στην Ευρώπη
Σε αντίθεση με ό,τι συνέβη στον Καναδά και στη Ρουμανία, στην Πολωνία επικράτησε, τελικά, αν και οριακά, ο εκλεκτός του… Ντόναλντ Τραμπ για την προεδρία της χώρας. Ο 42χρονος λαϊκιστής Κάρολ Ναβρότσκι επισκέφτηκε τον Λευκό Οίκο, όπου συναντήθηκε με τον αμερικανό πρόεδρο στο Οβάλ Γραφείο, ενώ πριν από λίγες ημέρες η υπουργός Εσωτερικής Ασφαλείας του Τραμπ Κρίστι Νόμι διέσχισε τον Ατλαντικό για να τον υποστηρίξει, δίνοντας το «παρών» σε μια προεκλογική συγκέντρωση στο κέντρο εφοδιασμού Γιασιόνκα της Πολωνίας, από όπου αναχωρεί μεγάλο μέρος της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Σε άρθρο του στην εφημερίδα La Repubblica ο Πάολο Τζεντιλόνι, πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, χαρακτηρίζει την εκλογή του Ναβρότσκι στην προεδρία της Πολωνίας ως την πρώτη μεγάλη επιτυχία στο πλαίσιο της μεγάλης εκστρατείας με στόχο την εξαγωγή των αξιών του κινήματος MAGA στην Ευρώπη, με δηλωμένο στόχο, όπως αυτός εκφράζεται στο διαβόητο Project 2025, το μανιφέστο του MAGA, τη «διάλυση της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
«Τώρα η παγκόσμια συμμαχία των υπερσυντηρητικών θα αναβαθμίσει τις προσπάθειες και τις φιλοδοξίες της», προειδοποιεί ο ιταλός πολιτικός, ο οποίος έχει διατελέσει επίσης υπουργός Εξωτερικών στη χώρα του, ενώ κατά την πρώτη θητεία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Κομισιόν ήταν ο Επίτροπος αρμόδιος για την οικονομία.

Προβλέπει, όμως, ότι «δεν θα είναι καθόλου εύκολο να εξαχθούν στην Ευρώπη αξίες και αρχές που βλάπτουν τους Ευρωπαίους», ειδικά μετά την κήρυξη ενός εμπορικού πολέμου. Αυτός ο πόλεμος, που χαρακτηρίζεται σχεδόν ομόφωνα ως ο πιο ηλίθιος στην ιστορία, συνεχίζεται, καθημερινά με νέους δασμούς και μετά με παύσεις, αναστολές και επανυποβολές.
«Είμαστε όλοι σε αναστολή, όπως βρισκόμαστε, άλλωστε, και στο μεγάλο παιχνίδι της γεωπολιτικής: η ανακοίνωση μιας επικείμενης εκεχειρίας ή μιας αποφασιστικής διαπραγμάτευσης και στη συνέχεια η πρόθεση να νίψει τας χείρας του (ο Τραμπ), εν αναμονή της επόμενης έκτακτης είδησης», σχολιάζει ο Τζεντιλόνι.
«Πριν από πενήντα χρόνια, ο Τζον Γκάλμπρεϊθ ανακοίνωσε την “Εποχή της Αβεβαιότητας”, πλέον έχουμε εισέλθει στην εποχή του χάους. Και η πηγή του χάους εντοπίζεται ακριβώς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η χώρα που πριν από 80 χρόνια έθεσε τα θεμέλια της παγκόσμιας τάξης και ωφελήθηκε από αυτήν περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα, φαίνεται να έχει βάλει στόχο να τη διαλύσει. Συμμαχίες, εμπόριο, κράτος δικαίου, τα πάντα κλονίζονται», προσθέτει.
Ο ιταλός πρώην πρωθυπουργός κρίνει πως η δράση του Λευκού Οίκου δεν εμπνέεται από μεγάλες στρατηγικές αρχές, το πολύ-πολύ να παρουσιάζει δύο σταθερά χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι η ταχύτητα, με στόχο καταρχάς την έκπληξη και τον καθορισμό της θεματολογίας των ΜΜΕ αλλά και την αποκόμιση σημαντικών πλεονεκτημάτων, ακόμη και προσωπικών, στο πλαίσιο των όποιων εφήμερων ευκαιριών παρουσιάζονται μέσα σε αυτό το χάος που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση Τραμπ και εξακολουθεί, φυσικά, να συντηρεί με αξιοσημείωτο ζήλο και σε πολλά μέτωπα.
Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι το μήνυμα που επιδιώκεται να λαμβάνουν οι υποστηρικτές του MAGA: «ο Τραμπ απευθύνεται στους εργάτες στην χαλυβουργία, σε αποβιομηχανοποιημένες περιοχές, σε Αμερικανούς που θεωρούν τους εαυτούς τους θύματα της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης, ακόμη και σε οικογένειες που είναι επιφυλακτικές απέναντι στα πανεπιστήμια που είναι ανοιχτά στον κόσμο. Απευθύνεται στις πολλές σύγχρονες εκδοχές των “ξεχασμένων ανθρώπων”, των οποίων η κινητοποίηση είναι καθοριστική σε μια έντονα πολωμένη χώρα», όπως εξηγεί ο Πάολο Τζεντιλόνι.
Ομως ο καταιγισμός από εκτελεστικά διατάγματα και βαρύγδουπες προεδρικές δηλώσεις δεν έχει ακόμη φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Τουλάχιστον όχι στη μαρτυρική Γάζα, όπου ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν κάνει πίσω, προκαλώντας καθημερινά σφαγές μεταξύ των αμάχων της Παλαιστίνης αλλά και τεράστια ζημιά στην αξιοπιστία του Ισραήλ. Ούτε στην Ουκρανία, όπου ο μήνας του μέλιτος με τον Πούτιν δεν κράτησε περισσότερο από 100 ημέρες και ο Τραμπ φαίνεται ολοένα πιο απογοητευμένος αλλά και δέσμιος της στρατηγικής του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Φυσικά η εποχή του χάους του Τραμπ αποδυναμώνει και την αμερικανική οικονομία, η οποία, έπειτα από ανάπτυξη σχεδόν 3% το 2023 και το 2024, σήμερα επιβραδύνεται. Οι μεγάλες αμερικανικές τράπεζες προειδοποιούν πως ελλοχεύει ακόμη και ο κίνδυνος ύφεσης, με πιθανότητες από 30 έως 50%. Ο πληθωρισμός φαίνεται να επιμένει πολύ περισσότερο από όσο στην Ευρώπη ενώ ακόμη και ο ρόλος του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος κλονίζεται λόγω των πολιτικών της κυβέρνησης Τραμπ.
Βεβαίως η αύξηση των δασμών θα βλάψει και την ευρωπαϊκή οικονομία, περιορίζοντας την ήδη αργή ανάπτυξή της (γύρω στο 1%) από 0,2 έως 0,7%, ανάλογα με το τελικό τους ύψος. Αλλά σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις, η ζημιά για τις ΗΠΑ θα μπορούσε να είναι πολύ πιο μεγάλη, ακόμη και εάν δεν επιβεβαιωθούν οι φόβοι περί ύφεσης.
Ο Τζεντιλόνι σημειώνει πως, ανεξάρτητα από το ποια θα είναι η κατάληξη στα δικαστήρια, με την υπόθεση να φτάνει πιθανώς έως το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, «η νομιμότητα των προεδρικών δασμών τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση, καθώς έχουν καταρρεύσει δύο από τις βασικές θέσεις της κυβέρνησης Τραμπ κατά τις πρώτες της εκατό ημέρες».
Η πρώτη ήταν η άποψη ότι οι δασμοί αποσκοπούσαν στη μείωση των φόρων στην Αμερική: οι φόροι μειώθηκαν μεν αλλά μόνο για τους πλούσιους και μέσω της αύξησης του χρέους, όχι των εσόδων από τους δασμούς. Η δεύτερη ιδέα είναι εκείνη της επαναβιομηχάνισης των ΗΠΑ μέσω της αύξησης των δασμών, καθώς εκτιμάται πως θα συμβεί το αντίθετο, δεδομένου ότι η ακύρωση του Νόμου για τη Μείωση του Πληθωρισμού, εάν εγκριθεί από τη Γερουσία, θα καταργηθεί το μοναδικό μέσο που είχε, όντως ωθήσει, ορισμένες ευρωπαϊκές εταιρείες να μετακομίσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ολοκληρώνοντας το άρθρο του ο Πάολο Τζεντιλόνι θυμίζει πως, επισκεπτόμενος τις χώρες του Κόλπου, ο Τραμπ δήλωσε, μεταξύ άλλων, πως «δεν θα ερχόμαστε πλέον να σας κάνουμε μαθήματα για το πώς να οργανώνετε τις κοινωνίες σας». Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, είχε επικαλεστεί τη ναπολεόντεια αρχή σύμφωνα με την οποία όσοι υπερασπίζονται τη χώρα τους είναι υπεράνω του νόμου.
«Τώρα ο κόσμος σίγουρα δεν χρειάζεται μαθήματα από τη Δύση, αλλά χρειάζεται απεγνωσμένα σαφή μηνύματα για την υπεράσπιση της ελευθερίας και του κράτους δικαίου. Μια Αμερική που δεν πιστεύει πλέον στις δικές της αξίες, και μάλιστα προωθεί αντίθετες, έχει χάσει τον δρόμο της. Δεν θα είναι ισχυρότερη αλλά πιο μόνη. Το κενό που πρέπει να καλύψει η Ευρώπη, η οποία έχει συνηθίσει εδώ και δεκαετίες να κοιτάζει τον εαυτό της στον καθρέφτη της Αμερικής, είναι πραγματικά τεράστιο», επισημαίνει ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας. Αλλά η Ευρώπη καλείται να δράσει και, μάλιστα, άμεσα και αποφασιστικά, ειδικά μετά από την έμμεση επιτυχία του κινήματος MAGA στην Πολωνία.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News