Υπάρχουν μόλις 17 άτομα σε όλον τον κόσμο με περιουσία άνω των 100 δισ. δολαρίων, αλλά από κοινού αυτοί οι ούτε καν 20 άνθρωποι κατέχουν 2,7 τρισ. δολάρια, ποσό αδιανόητο για τη συντριπτική πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού.

Πριν από μόλις οκτώ χρόνια, αυτοί οι centibillionairs, όπως αποκαλούνται στα αγγλικά όσοι κατέχουν περιουσία τουλάχιστον 100 δισ. δεν υπήρχαν. Σήμερα, όμως, σύμφωνα με τη λίστα των δισεκατομμυριούχων του Bloomberg, οι περιουσίες τους μόνο αυξάνονται.

Ποιοι είναι, όμως, αυτοί οι ανείπωτα πλούσιοι άνθρωποι; Κατά σειρά, από τον… φτωχότερο προς τον πλουσιότερο, είναι οι εξής:

17. Μουκές Αμπάνι (Reliance Industries), 104 δισ. δολάρια, Ινδία
16. Αμάνθιο Ορτέγα (Zara), 106 δισ. δολάρια, Ισπανία
15. Τζένσεν Χουάνγκ (Nvidia), 115 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
14. Αλις Γουόλτον (Walmart), 116 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
13. Ρομπ Γουόλτον (Walmart), 116 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
12. Τζιμ Γουόλτον (Walmart), 119 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
11. Μάικλ Ντελ (Dell), 121 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
10. Σεργκέι Μπριν (Google), 143 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
9. Μπερνάρ Αρνό (LVMH), 152 δισ. δολάρια, Γαλλία
8. Λάρι Πέιτζ (Google), 153 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
7. Στιβ Μπάλμερ (Microsoft), 156 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
6. Γουόρεν Μπάφετ (Berkshire Hathaway), 157 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
5. Μπιλ Γκέιτς (Microsoft), 173 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
4. Λάρι Ελισον (Oracle), 181 δισ. δολάρια , ΗΠΑ
3. Μαρκ Ζάκερμπεργκ (Meta), 222 δισ. δολάρια, ΗΠΑ
2. Τζεφ Μπέζος (Amazon), 222 δισ. δολάρια , ΗΠΑ
1. Ελον Μασκ (Tesla, SpaceX), 374 δισ. δολάρια ΗΠΑ

Οπως διαπιστώνεται από τη λίστα, κάποιοι προέρχονται από την ίδια οικογένεια ή την ίδια εταιρεία, οι περισσότεροι δραστηριοποιούνται στον χώρο της τεχνολογίας και οι περισσότεροι είναι Αμερικανοί.

Κάποια στιγμή η αύξηση των περιουσιών τους άρχισε να επιταχύνεται, ενώ αναμένεται πως θα αυξηθούν περαιτέρω. Σύμφωνα με το Forbes, έως πριν από οκτώ χρόνια κανενός ο πλούτος δεν ξεπερνούσε σταθερά τα 100 δισ. δολάρια, αν και η περιουσία του Μπιλ Γκέιτς είχε φτάσει σε αυτό το ποσό για σύντομο χρονικό διάστημα, πρώτη φορά το μακρινό 1999.

Σε ένα μακροσκελές άρθρo του, ο Εβαν Οσνος του The New  Yorker υποστηρίζει ότι αυτή η τεράστια συσσώρευση πλούτου έχει δημιουργήσει μια ντε φάκτο ολιγαρχία στις Ηνωμένες Πολιτείες, την οποία στην πολιτική εκπροσωπεί και εκφράζει η δεύτερη κυβέρνηση Ντόναλντ Τραμπ.

«Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η πλημμύρα μετρητών που στροβιλιζόταν γύρω από τον Λευκό Οίκο παρέσυρε όποια προπύργια κατά της διαφθοράς είχαν απομείνει στην αμερικανική νομοθεσία και κουλτούρα. Ανέκαθεν υπήρχαν εύποροι δωρητές. Αλλά πριν από μια δεκαετία κανένας στον κόσμο δεν κατείχε περισσότερα από 100 δισ. δολάρια», γράφει ο αμερικανός δημοσιογράφος.

«Οι υπερπλούσιοι έχουν καρπωθεί μεγαλύτερο μέρος του πλούτου της Αμερικής ακόμη και από τους μεγιστάνες του 19ου αιώνα, της “Επίχρυσης Εποχής” (Gilded Age). Οι μελετητές της ανισότητας από τη νεολιθική περίοδο δυσκολεύονται να βρουν προηγούμενα. Ο Τιμ Κέριγκ, αρχαιολόγος που διευθύνει το Μουσείο του Αλτσάι στη Γερμανία, μου είπε πως “οι άνθρωποι που έκτισαν τις πυραμίδες της Αιγύπτου πιθανότατα ζούσαν σε μια λιγότερο άνιση κοινωνία”.

»Υποστήριξε ότι οι σημερινοί πλουσιότεροι άνθρωποι απλώς συσσωρεύουν υπερβολικό πλούτο, τόσο που το σύστημα δεν μπορεί να τον συγκρατήσει. Η οικονομική και τεχνική εξέλιξη είναι πολύ ταχύτερες από την κοινωνική, ψυχική και ιδεολογική εξέλιξη. Δεν είχαμε χρόνο να προσαρμοστούμε σε όλους αυτούς τους δισεκατομμυριούχους”».

Φυσικά, η υπερσυγκέντρωση πλούτου στα χέρια μιας ελάχιστης μειοψηφίας και η εγκληματική, όπως χαρακτηρίζεται από τους περισσότερους ειδικούς, αύξηση της ανισότητας δεν αποτελούν ζήτημα μόνο στις ΗΠΑ.

Σε ανάλυσή της η Ελενα Τεμπάνο της Corriere della Sera επικαλείται το βιβλίο «Ως Θεοί Μεταξύ των Ανθρώπων: Μια Ιστορία των Πλούσιων στη Δύση» του Γκουίντο Αλφάνι, καθηγητή Οικονομικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μποκόνι του Μιλάνου: «Το 2020 στην Ευρώπη το πλουσιότερο 1% και 5% κατείχε το 29,4% και το 52,7% αντίστοιχα του συνολικού πλούτου, ενώ στη Βόρεια Αμερική αυτά τα ποσοστά ανέρχονταν σε 34,8% και 62,1%. Λαμβάνοντας υπόψη τον παγκόσμιο πληθυσμό στο σύνολό του, ωστόσο, διαπιστώνεται ότι το πλουσιότερο 1% κατείχε σχεδόν το ήμισυ του συνολικού πλούτου (49%), με το ποσοστό να αυξάνεται σε 70,1% για το πλουσιότερο 5%», συνοψίζει ο ιταλός επιστήμονας.

Αυτή η υπερβολική συγκέντρωση πλούτου στα χέρια ελάχιστων ανθρώπων οφείλεται σε μια σειρά από παράγοντες που ευνόησαν την αύξηση της ανισότητας (εισοδήματος) από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, όπως διάφορες φορολογικές μεταρρυθμίσεις (στο πλαίσιο των οποίων μειώθηκε η φορολογία της μεγάλης περιουσίας), η συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας, η ανάπτυξη της τεχνολογίας με βάση τις δεξιότητες, η αύξηση του ανταγωνισμού στο διεθνές εμπόριο και η άνθηση του χρηματοπιστωτικού τομέα.

«Μόλις στα τέλη του 18ου αιώνα, με την έναρξη της εποχής των επαναστάσεων, η αρχή των ίσων δικαιωμάτων (συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών) έγινε ακρογωνιαίος λίθος των Δυτικών κοινωνιών. Για ένα διάστημα κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα η πολιτική φαινόταν να εξαρτάται λιγότερο από τον πλούτο. Αυτή η φάση, ωστόσο, μπορεί να έχει φτάσει στο τέλος της, εν μέρει λόγω του ιστορικά πρωτοφανούς μεγέθους ορισμένων περιουσιών, αλλά και των ευκαιριών που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες για τη μετατροπή του πλούτου σε ικανότητα επηρεασμού των ψηφοφόρων. Σε σχέση με αυτό υπάρχει μια αυξανόμενη ανησυχία ότι η ακραία συγκέντρωση πλούτου θα μπορούσε να προκαλέσει μια ντε φάκτο αλλαγή στην ίδια τη φύση των Δυτικών δημοκρατιών», προειδοποιεί ο Γκουίντο Αλφάνι.

Ο Εβαν Οσνος του New Yorker καταλήγει στα ίδια συμπεράσματα και επισημαίνει ότι καθοριστικής σημασίας για την επιτάχυνση αυτού του οικονομικοπολιτικού μετασχηματισμού στις ΗΠΑ υπήρξε μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2010, με την οποία καταργήθηκαν οι όποιοι περιορισμοί στις πολιτικές δωρεές. Χάρη σε αυτή την απόφαση μπόρεσε ο Ελον Μασκ να δωρίσει συνολικά 288 εκατ. δολάρια στην προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ και στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.

Το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους ζάπλουτους του πλανήτη έχουν συσσωρεύσει τον πλούτο τους (και την ισχύ που αυτός συνεπάγεται) σε τομείς ικανούς να κατευθύνουν τις επιλογές των ψηφοφόρων όπως ποτέ άλλοτε, έχει ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο σε αυτόν τον ουσιαστικό μετασχηματισμό της δημοκρατίας.

Το γεγονός ότι Ελον Μασκ αποχωρεί τελικά, δηλώνοντας μάλιστα «απογοητευμένος» από την κυβέρνηση Τραμπ, δεν αλλάζει σημαντικά τα δεδομένα, καθώς τον αμερικανό πρόεδρο περιβάλλουν με τα πολλά δισεκατομμύριά τους και άλλοι μεγιστάνες του πλούτου και της τεχνολογίας, με πρώτους τους Τζεφ Μπέζος (ο οποίος επίσης οφείλει μέρος του πλούτου του σε κυβερνητικά συμβόλαια) και Μαρκ Ζάκερμπεργκ.

Ιστορικά, ένας τρόπος περιορισμού της αύξησης της ανισότητας και της υπερσυγκέντρωσης πλούτου με τις στρεβλωτικές επιπτώσεις τους στην πολιτική είναι η φορολογία: η αύξηση των φόρων σε πολύ μεγάλες περιουσίες επιτρέπει τόσο τον περιορισμό της ισχύος των εκάστοτε Κροίσων όσο και την πιο δίκαιη κατανομή του πλούτου.

Αλλά ο Τραμπ επέλεξε να κινηθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση, μειώνοντας σημαντικά τους φόρους που καταβάλλουν οι πλουσιότεροι Αμερικανοί, οι οποίοι ήδη χαίρουν ευνοϊκής μεταχείρισης στις ΗΠΑ. «Αν κάποιος έχει ένα γιοτ, δύο πίνακες Πικάσο και ένα δωμάτιο γεμάτο χρυσές λίρες, καταβάλλει χαμηλότερο φόρο ακίνητης περιουσίας από έναν που έχει ένα σπίτι αξίας 250.000 δολαρίων σε μια μικρή πόλη στο Οχάιο» είπε στον New Yorker η Ερικα Πέιν, ιδρύτρια των Patriotic Millionaires (Πατριώτες Εκατομμυριούχοι), μιας οργάνωσης εύπορων Αμερικανών που επιδιώκουν τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος των ΗΠΑ με τρόπο ώστε οι πλουσιότεροι να πληρώνουν περισσότερα.

«Το 2020, σύμφωνα με την ProPublica, τουλάχιστον 18 δισεκατομμυριούχοι υπέβαλαν φορολογικές δηλώσεις τόσο επιδέξια συνταχθείσες ώστε να κατατάσσονται στους δικαιούχους επιδόματος πανδημίας. [Και] όταν η περιουσία του Μπέζος ανερχόταν στα 18 δισ. δολάρια, εκπλήρωνε τις προϋποθέσεις για έκπτωση φόρου για παιδιά», προσθέτει από την  πλευρά του ο Εβαν Οσνος.

Ο Ντόναλντ Τραμπ φρόντισε επίσης να καταστήσει τις δωρεές αλλά και τις επενδύσεις στις εταιρείες του (ή σε εκείνες μελών της οικογένειάς του) προϋπόθεση για πρόσβαση στον στενό του κύκλο και στην κυβέρνησή του – και το ζήτημα δεν είναι μόνο το αεροπλάνο των 400 εκατ. δολαρίων που του δώρισε το Κατάρ.

Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικανός πρόεδρος  «αντάμειψε» τους 220 κορυφαίους επενδυτές στο $TRUMP, το δικό του κρυπτονόμισμα, με ένα δείπνο παρουσία του, στο δικό του γκολφ κλαμπ στη Βιρτζίνια. Αν και ο Λευκός Οίκος επέμενε ότι ο Τραμπ θα παρευρισκόταν στην εκδήλωση ανεπίσημα, τελικά χαιρέτισε τους καλεσμένους του από ένα βήμα με το έμβλημα του προέδρου των ΗΠΑ.

Πρόσφατα ο μεγαλύτερος γιος του προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ τζούνιορ, ίδρυσε, από κοινού με τον Ντέιβιντ Σακς, μεγιστάνα της Σίλικον Βάλεϊ και σύμβουλο της κυβέρνησης Τραμπ για την ΤΝ και τα κρυπτονομίσματα, τη λέσχη «Executive Branch» (Εκτελεστική Εξουσία), μέλος της οποίας μπορεί να γίνει κάποιος μόνο έπειτα από πρόσκληση και καταβάλλοντας έως και μισό εκατ. δολάρια.

Σε δείπνο που παρατέθηκε σε πολυτελές εστιατόριο πέριξ του Λευκού Οίκου με αφορμή το γεγονός, εκπρόσωποι φαρμακοβιομηχανιών και λομπίστες πανίσχυρων χρηματοπιστωτικών κολοσσών συγχρωτίζονταν με τον υπουργό Εξωτερικών, τον Γενικό Εισαγγελέα και τον διευθυντή των Υπηρεσιών Πληροφοριών των ΗΠΑ, καθώς και με τους προέδρους της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου, της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Επικοινωνιών και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

«Αισθανόμουν σαν να βρισκόμουν σε ένα πάρτι στον Λευκό Οίκο» είπε στον New Yorker ένας από τους ζάπλουτους καλεσμένους στο δείπνο. Την ίδια ώρα η ανισότητα στις ΗΠΑ συνεχίζει να αυξάνεται ολοένα πιο ανησυχητικά και επικίνδυνα.

«Η χώρα στο σύνολό της δεν ήταν ποτέ πλουσιότερη. Στις αρχές του 2025, το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων που κατέχουν τα αμερικανικά νοικοκυριά έφτασε σε ιστορικό υψηλό. Αλλά αυτά τα στοιχεία διαστρεβλώνονται από τις γιγάντιες περιουσίες στην κορυφή. Περίπου οι μισοί Αμερικανοί δεν μπορούν να καλύψουν έκτακτα έξοδα ύψους 1.000 δολαρίων, και τα κατώτερα δύο τρίτα του πληθυσμού ατενίζουν το μέλλον απαισιόδοξα, σχεδόν τόσο όσο κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008», αναφέρει σχετικά ο Εβαν Οσνος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News