Οι νεότερες θεραπευτικές εξελίξεις για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού συζητήθηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO). Πρόκειται για το συνέδριο – οδηγό της Ογκολογίας διεθνώς.

Οπως αναφέρουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Δρ. Αγγελική Ανδρικοπούλου, Μιχάλης Λιόντος (Επίκουρος Καθηγητής Ογκολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής), την 2η ημέρα του συνεδρίου ανακοινώθηκαν τα πολυαναμενόμενα αποτελέσματα της μελέτης ASCENT-04/KEYNOTE-D19 για την πρώτη γραμμής θεραπείας του τριπλά αρνητικού καρκίνου μαστού.

Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού αποτελεί το 10-25% των περιπτώσεων, χαρακτηρίζεται από χειρότερη πρόγνωση και τείνει να διαγιγνώσκεται σε νεότερες ηλικίες. Για τους λόγους αυτούς μεγάλη έρευνα γίνεται για την αντιμετώπιση της μεταστατικής νόσου που θα διαγνωστεί έως και στο 45% των ασθενών κατά την πορεία της νόσου. Μεγάλη αποτελεσματικότητα σε αυτόν τον τύπο καρκίνου του μαστού έχει δείξει το sacituzumabgovitecan, ένα συζευγμένο φάρμακο αντισώματος (ADC) που αποτελείται από ένα μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι του TROP2 (trophoblastcellsurfaceantigen 2) υποδοχέα και ένα χημειοθεραπευτικό φάρμακο αναστολέα τοποϊσομεράσης Ι.

Τα συζευγμένα φάρμακα αντισωμάτων (ADC) είναι μία νέα κατηγορία ελπιδοφόρων φαρμάκων που μεταφέρουν εκλεκτικά το χημειοθεραπευτικό φάρμακο στα καρκινικά κύτταρα στοχεύοντας υποδοχείς που εκφράζονται στην επιφάνεια τους. Με αυτή τη νέα τεχνολογία επιτυγχάνουμε υψηλά ποσοστά ανταπόκρισης της νόσου χωρίς ωστόσο να αυξάνεται και η τοξικότητα αφού τα υγιή κύτταρα μένουν σχετικά ανέπαφα. To 80% των ασθενών με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού παρουσιάζει υψηλή έκφραση σε αυτόν τον υποδοχέα δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για να λειτουργήσει το φάρμακο. Το sacituzumabgovitecan έχει λάβει ήδη έγκριση από τον Οργανισμό Τροφίμων και φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό (EMA) για την θεραπεία του προθεραπευμένου τριπλά αρνητικού καρκίνου μαστού βάσει των αποτελεσμάτων της μελέτης ASCENT σε ασθενείς που είχαν υποτροπιάσει μετά από δύο γραμμές θεραπείας.

Στο ASCO 2025 ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης ASCENT-04/KEYNOTE-D19 με βάση την οποία η θεραπεία με συνδυασμό sacituzumabgovitecan και ανοσοθεραπείας με pembrolizumab παρουσιάζει όφελος σε ασθενείς με τριπλά αρνητικό καρκίνο μαστού και θετική έκφραση του υποδοχέα PD-L1 (CPS ≥ 10) που δεν έχουν λάβει άλλη θεραπεία. Συγκεκριμένα, ο συνδυασμός sacituzumabgovitecan με ανοσοθεραπεία μείωσε την πιθανότητα υποτροπής κατά 35% έναντι της χημειοθεραπείας με ανοσοθεραπεία ενώ στους 12 μήνες σχεδόν οι μισοί ασθενείς (48%) που έλαβαν sacituzumabgovitecan δεν είχαν υποτροπιάσει έναντι μόλις του 33% που έλαβαν χημειοθεραπεία. Αξιοσημείωτη είναι και η διάρκεια ανταπόκρισης στην θεραπεία που φτάνει τους 16.5 μήνες διαφέροντας αρκετά από τους 9.2 μήνες στο σκέλος της χημειοθεραπείας. Τα αποτελέσματα αυτά αλλάζουν την κλινική πρακτική καθώς πιθανώς να τροποποιήσουν τον θεραπευτικό αλγόριθμο του μεταστατικού τριπλά αρνητικού καρκίνου μαστού όπου ο συνδυασμός χημειοθεραπείας με ανοσοθεραπεία με pembrolizumab ήταν η ενδεδειγμένη πρώτη επιλογή στις ασθενείς με θετική έκφραση του PD-L1.

Εντυπωσιακές είναι οι εξελίξεις στην ανεύρεση νέων πολλά υποσχόμενων φαρμάκων στην θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Το trastuzumabrezetecan είναι ένα καινούριο συζευγμένο φάρμακο αντισώματος που στοχεύει στον υποδοχέα του HER2 στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων και μεταφέρει το χημειοθεραπευτικό φάρμακο που είναι ένας αναστολέας τοποϊσομεράσης Ι. Στο ASCOανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης REIN φάσης 2 που συμπεριέλαβε ασθενείς με HER2-θετικό καρκίνο μαστού και εγκεφαλικές μεταστάσεις που τουλάχιστον μία δεν είχε ακτινοβοληθεί. Η μελέτη έδειξε πολύ υψηλά ανταπόκρισης στις εγκεφαλικές μεταστάσεις στους ασθενείς που έλαβαν το φάρμακο που φθάνουν το 84.4% σε αυτούς που έλαβαν μονοθεραπεία και το 72.7% σε αυτούς που έλαβαν συνδυασμό με τον αντιοαγγειογενετικό παράγοντα bevacizumab. Ολοι οι ασθενείς πέτυχαν σταθεροποίηση της νόσου με την θεραπεία χωρίς υποτροπή των εγκεφαλικών μεταστάσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 97% των ασθενών είχαν λάβει ήδη προηγούμενη θεραπεία που στοχεύει τον HER2 υποδοχέα. Τα δεδομένα αυτά είναι πολύ σημαντικά εάν σκεφτούμε πως έως και 40% των ασθενών με HER2-θετικό μεταστατικό καρκίνο μαστού αναπτύσσουν εγκεφαλικές μεταστάσεις.

Ενα ακόμη ελπιδοφόρο συζευγμένο φάρμακο με αντίσωμα είναι το sacituzumabtirumotecan (sac-TMT) που αποτελείται επίσης από χημειοθεραπευτικό φάρμακο έναν αναστολέα τοποϊσομεράσης I αλλά στοχεύει έναν άλλο υποδοχέα στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων, τον TROP2 (trophoblastcellsurfaceantigen 2).Έχουν ανακοινωθεί ήδη από το προηγούμενο ASCO το 2024 τα αποτελέσματα της μελέτης φάση 3 OptiTROP-Breast01 στους ασθενείς με προθεραπευμένο τριπλά αρνητικό καρκίνο μαστού που είχαν λάβει δύο ή περισσότερες γραμμές θεραπείας.

Σε αυτόν τον βαριά προθεραπευμένο πληθυσμό το sacituzumabtirumotecan έδειξε όφελος έναντι της κλασικής χημειοθεραπείας μειώνοντας τον κίνδυνο υποτροπής κατά 69% και τον κίνδυνο θανάτου κατά 47%. Φέτος ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης φάσης 2 OptiTROP-Breast05 στην πρώτη γραμμής θεραπείας σε ασθενείς που δεν είχαν λάβει προηγουμένως καμία θεραπεία. Το sacituzumabtirumotecanοδήγησε σε ποσοστό ανταπόκρισης της νόσου στο 71% των ασθενών ενώ παράλληλα μόνο το 7% των ασθενών υποτροπίασε με τη θεραπεία. Αξιοσημείωτο ήταν πως το 65% των ασθενών δεν είχε υποτροπιάσει στον ένα χρόνο θεραπείας. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν υψηλή αποτελεσματικότητα του sacituzumabtirumotecan στους ασθενείς με τριπλά αρνητικό καρκίνο μαστού.

Τέλος, μία νέα κατηγορία φαρμάκων είναι τα PROTACS (Proteolysis Targeting Chimeras) που αποτελούν μόρια που συνδέονται με την πρωτεΐνη-στόχο και την οδηγούν στο εσωτερικό του κυττάρου προκειμένου να καταστραφεί. Ενα νέο τέτοιο φάρμακο αυτής της κατηγορίας αποτελεί το vepdegestrant, ένα φάρμακο που στοχεύει τον υποδοχέα των οιστρογόνων, συνδέεται με αυτόν και τον οδηγεί στην αποδόμηση του. Στο ASCO 2025 ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης VERITAC-2 όπου η θεραπεία με το φάρμακο vepdegestrant οδήγησε σε διπλασιασμό του διαστήματος ελεύθερου προόδου νόσου έναντι της κλασικής θεραπείας με fulvestrant στους ασθενείς με προθεραπευμένο ορμονοευαίσθητο καρκίνο μαστού που παρουσιάζουν μεταλλάξεις ESR1 του οιστρογονικού υποδοχέα. Η θεραπεία με vepdegestrant μείωσε κατά 43% την πιθανότητα υποτροπής έναντι της θεραπείας με fulvestrant. Τα δεδομένα αυτά είναι πολύ σημαντικά εάν σκεφτούμε ότι το 40-50% των ασθενών με μεταστατικό ορμονοευαίσθητο καρκίνο μαστού που λαμβάνουν πρώτη γραμμή θεραπείας με αναστολέα των κυκλινο-εξαρτώμενων κινασών 4 και 6 (CDK4 και CDK6) θα αναπτύξουν μεταλλάξεις ESR1 στον οιστρογονικό υποδοχέα και άρα αντοχή στην θεραπεία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News