Οι σκορπιοί έχουν αρχίσει να «καταλαμβάνουν» τις πόλεις της Βραζιλίας, προειδοποιούν ερευνητές σε μια μελέτη που αναφέρει ως αιτίες τη ραγδαία αστικοποίηση αλλά και την κλιματική αλλαγή.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, πάνω από 1,1 εκατομμύριο τσιμπήματα από σκορπιό αναφέρθηκαν μεταξύ 2014 και 2023 στη Βραζιλία. Πρόκειται για αύξηση 155%, όπως επισημαίνει μια νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Public Health.

Η αύξηση των κρουσμάτων οφείλεται στην ταχεία, μη σχεδιασμένη αστική ανάπτυξη –όπως οι βραζιλιάνικες φαβέλες–, που χαρακτηρίζεται από πυκνοκατοικημένες περιοχές και κακή διαχείριση των αποβλήτων, σύμφωνα με την έρευνα. Παρότι οι αστικές επεκτάσεις καταπατούν άγρια ​​ενδιαιτήματα όπου ζουν ήδη σκορπιοί, δημιουργούν παράλληλα και νέα περιβάλλοντα, στα οποία ευδοκιμούν.

Η αστικοποίηση της Βραζιλίας αναδιαμορφώνει ριζικά τα οικοσυστήματα. Οι πόλεις προσφέρουν ακούσια όλα όσα χρειάζονται οι σκορπιοί: άπλετα καταφύγια σε τοίχους, αποχετεύσεις, ερείπια και οικοδομικά υπολείμματα, σταθερή ζεστασιά και αξιόπιστη παροχή τροφής με τη μορφή κατσαρίδων και άλλων αστικών ασπόνδυλων.

Τους αρέσουν ιδιαίτερα οι υπόνομοι, οι οποίοι είναι ζεστοί όλον τον χρόνο, δεν φιλοξενούν σχεδόν καθόλου θηρευτές και παρέχουν άφθονη τροφή – ιδίως κατσαρίδες. Ορισμένα είδη σκορπιού μπορούν να επιβιώσουν έως και 400 ημέρες χωρίς τροφή και είναι σε θέση να αναπαραχθούν χωρίς ζευγάρωμα, γεγονός που καθιστά δύσκολη την εξάλειψή τους.

Παράλληλα, τα θερμότερα καλοκαίρια και οι περίοδοι έντονων βροχοπτώσεων και ξηρασίας τούς βοηθούν να ευδοκιμήσουν, καθώς έχουν προσαρμοστεί σε ζεστά και υγρά περιβάλλοντα. Τα προσωρινά δεδομένα για το 2024 υποδηλώνουν ότι οι σκορπιοί ευθύνονται για σχεδόν 200.000 τσιμπήματα και 133 θανάτους στη Βραζιλία – με τους ερευνητές να προβλέπουν δύο εκατομμύρια νέα κρούσματα μεταξύ 2025-2033.

Η πραγματική κλίμακα του προβλήματος είναι πιθανότατα πολύ μεγαλύτερη από ό,τι υποδηλώνουν τα καταγεγραμμένα στατιστικά στοιχεία, αναφέρουν οι ερευνητές, καθώς πολλοί άνθρωποι επιλέγουν την προσωπική περίθαλψη στο σπίτι ή την παράλειψη της θεραπείας. Τα τσιμπήματα προκαλούν καθημερινό φόβο στους κατοίκους των πιο φτωχών και πολυσύχναστων περιοχών της Βραζιλίας.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι το 0,1% των αναφερόμενων τσιμπημάτων οδηγούν σε θάνατο – με τα παιδιά και τους ηλικιωμένους να είναι οι πιο ευάλωτοι. Οι υγιείς άνθρωποι γενικά αναρρώνουν πλήρως, αλλά συχνά υποφέρουν από πόνο και δυσφορία για αρκετές ημέρες. Τα συμπτώματά τους περιλαμβάνουν πόνους, κάψιμο, πρήξιμο, ερυθρότητα, μυρμήγκιασμα και ναυτία.

Παλαιότερη έρευνα, που μοντελοποίησε την κατανομή των σκορπιών στη Βραζιλία, κατέδειξε τη δυνατότητα επέκτασης των οικοτόπων τους σε αστικές περιοχές, λόγω θερμότερου και πιο υγρού κλίματος. Η Βραζιλία, η Παραγουάη, η Βολιβία, το Μεξικό, η Γουιάνα και η Βενεζουέλα παρουσιάζουν ανησυχητική αύξηση του σκορπισμού –της ιατρικής πάθησης που προκύπτει από το τσίμπημα– τις τελευταίες δεκαετίες, αναφέρουν οι ερευνητές.

Μιλούν για σημαντική κρίση δημόσιας υγείας στη Νότια Αμερική. Στην Ευρώπη, από την άλλη, πιστεύεται ότι υπάρχουν περισσότερα από 35 ιθαγενή είδη σκορπιού, αν και δεν υφίσταται καμία ολοκληρωμένη έρευνα σχετικά με τις τάσεις του πληθυσμού τους.

Οι ερευνητές θεωρούν την πρόληψη κλειδί για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης. Οι σκορπιοί ευδοκιμούν σε ακατάστατα, υγρά περιβάλλοντα, οπότε αν οι χώροι διατηρούνται καθαροί, οι ρωγμές των τοίχων σφραγίζονται, σήτες χρησιμοποιούνται στις αποχετεύσεις και παπούτσια, πετσέτες και ρούχα ελέγχονται πριν από τη χρήση τους, τα τσιμπήματα θα μειωθούν.

Οι οικολόγοι επισημαίνουν, όμως, ότι δεν υφίσταται λόγος τεράστιας ανησυχίας, καθώς τα τσιμπήματα δεν έχουν σοβαρές ή θανατηφόρες αντιδράσεις, ενώ και τα ποσοστά θνησιμότητας είναι σχετικά χαμηλά σε σύγκριση με εκείνα που οφείλονται σε τροχαία δυστυχήματα ή σε βίαια εγκλήματα.

Το βραζιλιάνικο Σύστημα Υγείας παρέχει δωρεάν θεραπεία για τσιμπήματα σκορπιού, καθώς σε ορισμένα νοσοκομεία και κέντρα επειγόντων περιστατικών διατίθεται αντίδοτα. Οι γιατροί συνιστούν σε όσους έχουν τσιμπηθεί να πηγαίνουν κατευθείαν στην πλησιέστερη μονάδα υγειονομικής περίθαλψης – και να μην περιμένουν την επιδείνωση των συμπτωμάτων τους.

Προσθέτουν ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ευάλωτοι, αλλά περισσότερο τα παιδιά – καθώς ένα μικρό τσίμπημα μπορεί να τα σκοτώσει. Τονίζουν, όμως, ότι οι σκορπιοί είναι αμυντικά και όχι επιθετικά πλάσματα. Αποτελούν τμήμα του φυσικού κόσμου και παίζουν ουσιαστικό οικολογικό ρόλο – από τον έλεγχο των πληθυσμών παρασίτων, έως τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News