Το πρόσφατο ταξίδι του Ντόναλντ Τραμπ στον Περσικό Κόλπο, προκάλεσε –ακόμη και στον σημερινό, κυνικό κόσμο– έκπληξη για τον απροκάλυπτο τρόπο με τον οποίον ο πρόεδρος των ΗΠΑ συνδύασε τις κρατικές υποθέσεις με τις προσωπικές του μπίζνες. Την πρώτη ημέρα, επισκέφθηκε τη Σαουδική Αραβία, όπου ο Οργανισμός Τραμπ, τον οποίον διοικούν οι δύο γιοι του, εμπλέκεται σε μια σειρά επιχειρηματικών συμφωνιών.

Μέσα στον θόρυβο που προκάλεσε η δημόσια αγανάκτηση για αυτό, αλλά και για τα σχέδια του Τραμπ να δεχτεί ένα τζετ ως δώρο από το Κατάρ, γράφουν οι Times της Νέας Υόρκης, ξεχνάμε ότι δύο πράγματα μπορούν να ισχύουν ταυτόχρονα: το ένα είναι ότι η απροκάλυπτα συναλλακτική πολιτική μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και ξένων «παικτών» είναι πολύ πιο θρασεία από οτιδήποτε έχουμε δει ως τώρα στην αμερικανική ιστορία· το άλλο είναι ο Τραμπ δεν εμφανίστηκε από το πουθενά.

Κάθε μια από τις συμφωνίες που κάνει ο Τραμπ στο εξωτερικό, τα memecoins και οι μυστικές χρηματοδοτήσεις με κρυπτονομίσματα, οι ανοιχτές προσπάθειες προσέλκυσης επενδύσεων από κλεπτοκρατικά καθεστώτα και ολιγάρχες, ενώ στο μεταξύ τα παιδιά και οι πεθερικά του Τραμπ ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο, αποκτώντας νέους πελάτες, θα ήταν, σε προηγούμενες κυβερνήσεις, ένα σκάνδαλο από μόνα τους, συνεχίζουν οι Νew Υork Τimes:

«Ο Τραμπ και η οικογένειά του, όμως, απλώς έχουν «καβαλήσει το κύμα» που δημιούργησαν προηγούμενες κυβερνήσεις και αξιωματούχοι, οι οποίοι έκαναν τα στραβά μάτια όσον αφορά το πώς τα ξένα καθεστώτα και οι ξένοι ολιγάρχες στοχοποιούν, χειραγωγούν και χρηματοδοτούν άμεσα την αμερικανική πολιτική».

Η ευρύτερη οικογένεια Τραμπ περιπλανάται σε όλο τον κόσμο, ανακαλύπτοντας όλο και πιο εφευρετικούς τρόπους για να επωφεληθεί από την επιστροφή του πατριάρχη της στον Λευκό Οίκο: Υπάρχει η νέα λέσχη της Εκτελεστικής Εξουσίας, που εμπορεύεται άμεση πρόσβαση στην κυβέρνηση έναντι μόλις μισού εκατομμυρίου δολαρίων.

Υπάρχει μια νέα επιχείρηση κρυπτονομισμάτων της οικογένειας Τραμπ, η οποία μόλις υπέγραψε μια συμφωνία πολλών δισ. δολαρίων με ένα ταμείο που υποστηρίζεται από το Αμπου Ντάμπι. Υπάρχουν πολλές συμφωνίες με επίκεντρο τον γαμπρό του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, πέρα από τις επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων δολαρίων στην εταιρεία του ίδιου, από πολυάριθμους αυταρχικούς ηγέτες. Η οικογένεια Τραμπ δεν ανησυχεί καθόλου για τις πιθανές επιπτώσεις των συμφωνιών με κλεπτοκρατικούς πελάτες. Γι’ αυτούς είναι σαν να μην υπάρχει κανένα τίμημα για τέτοιες συναλλαγές.

Είναι ο μόνος;

Πιθανώς δεν έχουν άδικο, σημειώνουν οι ΝΥΤ. Μόλις πριν από λίγους μήνες, ο Τζο Μπάιντεν, σε μια από τις τελευταίες πράξεις του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, έδωσε γενική χάρη στον γιο του, Χάντερ Μπάιντεν, ο οποίος, όταν ο πατέρας του ήταν αντιπρόεδρος, πέρασε χρόνια ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο και κάνοντας συναλλαγές, εκμεταλλευόμενος  το επώνυμό του.

Ο υιός Μπάιντεν άσκησε πιέσεις σε αμερικανούς αξιωματούχους για να βοηθήσουν τουλάχιστον έναν ξένο πελάτη του, το οποίο συνιστά σαφή παραβίαση των νόμων περί ξένων λόμπι των ΗΠΑ. Κι όμως, δεν πλήρωσε κανένα νομικό τίμημα, γελοιοποιώντας την προεκλογική δέσμευση του πατέρα του να καταστείλει τέτοιες συμπεριφορές.

Γιατί να συμπεριφερθούν διαφορετικά τα παιδιά του Τραμπ;

«Δεν είναι μυστικό», συνεχίζουν οι New York Times, «ότι οι ξένες κυβερνήσεις βλέπουν τον Οργανισμό Τραμπ ως μέσο για να επηρεάσουν τον αμερικανό πρόεδρο. Αυτό συνέβαινε καθ’ όλη τη διάρκεια της πρώτης θητείας του. Τώρα τα πράγματα είναι ακόμη πιο ξεκάθαρα, με τα καθεστώτα -ειδικά υπό την απειλή των δασμών- να προβαίνουν σε επενδύσεις-εξπρές του Οργανισμού Τραμπ στις χώρες τους, προκειμένου να υποστηρίξουν τον πρόεδρο και να κερδίσουν την εύνοιά του».

Δεν είναι η πρώτη φορά που ξένες δικτατορίες χρηματοδοτούν έργα αμερικανών πολιτικών με την ελπίδα να κερδίσουν την εύνοιά τους. Μέχρι σχετικά πρόσφατα, ο πιο δημοφιλής σύνδεσμος μεταξύ ξένων καθεστώτων και αμερικανών πολιτικών ηγετών ήταν το Ιδρυμα Κλίντον. Επί χρόνια, δεχόταν εκατομμύρια δολάρια από μερικά από τα πιο ληστρικά καθεστώτα στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων αυτών της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ, εκτός από έναν μεγάλο αριθμό ρώσων, καζάκων και άλλων ολιγαρχών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2020, όμως, όταν η Χίλαρι Κλίντον δεν ήταν πλέον στο επίκεντρο της αμερικανικής πολιτικής, οι δωρεές προς το ίδρυμα μειώθηκαν κατακόρυφα, σχεδόν κατά 90%. Οπως έγραψε η Σάρα Τσάγιες, μία από τις κορυφαίες ερευνήτριες κατά της διαφθοράς στις ΗΠΑ, το Ιδρυμα Κλίντον δεν ήταν ένας αθώος, μη κερδοσκοπικός οργανισμός, αλλά έμοιαζε με «την αμερικανική  εκδοχή των “φιλανθρωπικών οργανώσεων” που διοικούνται από διεφθαρμένες κυβερνώσες οικογένειες από την Ονδούρα μέχρι το Ουζμπεκιστάν».

Αυτό δεν μειώνει το μέγεθος της διαφθοράς που εισήγαγε ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο, επισημαίνουν οι ΝΥΤ. Ούτε αναιρεί το γεγονός ότι στη δεύτερη θητεία του έχει αποδεκατίσει τις αντικλεπτοκρατικές δικλείδες ασφαλείας των ΗΠΑ, από την κατάρρευση του Νόμου για τις Πρακτικές Διαφθοράς στο Εξωτερικό -του θεμελιώδους αμερικανικού νόμου κατά της δωροδοκίας, που ισχύει εδώ και δεκαετίες- μέχρι τη διάλυση όλων των οργανισμών που είχαν ως αντικείμενο την καταστολή της διαφθοράς στο εξωτερικό. Μέσα σε λίγους μόνο μήνες, ο Τραμπ έχει διαλύσει πολλά από τα βασικά όπλα που διατηρούσε η χώρα για την καταπολέμηση της παράνομης χρηματοδότησης. Επιπλέον, διέλυσε τη φήμη του έθνους ως παγκόσμιου ηγέτη στην καταπολέμηση του βρώμικου χρήματος.

Το παιχνίδι με τη φήμη

Η φήμη αυτή, όμως, ίσως δεν άξιζε στις ΗΠΑ, συνεχίζουν οι ΝΥΤ, καθώς οι αμερικανοί πολιτικοί «διατίθενται προς πώληση» πολύ πριν εμφανιστεί ο Τραμπ και με πολύ περισσότερους τρόπους από όσους έχουν εφαρμόσει μέχρι στιγμής ο ίδιος και η οικογένειά του.

Το φαινόμενο δεν περιορίζεται σε ένα κόμμα ή σε έναν κλάδο της κυβέρνησης. Ενα παράδειγμα είναι η περίπτωση του πρώην Δημοκρατικού γερουσιαστή, Μπομπ Μενέντεζ, που καταδικάστηκε πρόσφατα επειδή εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της αιγυπτιακής δικτατορίας. Ούτε πρόκειται μόνο για ηγετικές μορφές της πολιτικής.

Στην Ουάσινγκτον υπάρχουν πολλά άλλα ιδρύματα και οργανισμοί, ή δεξαμενές σκέψης που απορροφούν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια από κλεπτοκρατικά καθεστώτα και άτομα. Υπάρχουν, επίσης, πανεπιστήμια που δέχονται εκατοντάδες εκατομμύρια με τους ίδιους τρόπους. Πολιτικοί και από τις δύο πλευρές του φάσματος εγκαταλείπουν τα αξιώματά τους και σύντομα μετατρέπονται σε ξένους λομπίστες. Ο καλύτερος τρόπος για να βγάλει κανείς χρήματα από αυτά τα καθεστώτα είναι απλός, γράφουν οι ΝΥΤ: «Θέλετε να γίνετε “ξένος πράκτορας”; Υπηρετήστε πρώτα στο Κογκρέσο».

Το ευχάριστο είναι ότι υπάρχουν διαθέσιμα εργαλεία για να αντιμετωπιστούν ορισμένες από αυτές τις πραγματικότητες, εξηγούν οι ΝΥΤ. Βραχυπρόθεσμα, το Κογκρέσο πρέπει να ψηφίσει νόμους που θα απαγορεύουν σε πρώην πολιτικούς να υπηρετούν ως ξένοι λομπίστες, καθώς και να κλείσει το παραθυράκι που επιτρέπει σε ξένα καθεστώτα να διοχετεύουν κεφάλαια σε αμερικανούς πολιτικούς μέσω εταιρειών λόμπινγκ, μια πρακτική που παραμένει απόλυτα νόμιμη. Ενώ αυτά τα καθεστώτα τεχνικά απαγορεύεται να κάνουν δωρεές σε πολιτικούς, μπορούν να προσλάβουν αμερικανούς λομπίστες που θα το κάνουν για λογαριασμό τους.

Οι νομοθέτες θα πρέπει επίσης να εισάγουν νομοθεσία για να στοχεύσουν τα μέλη των οικογενειών των ανώτερων στελεχών της διοίκησης. Στα παιδιά και τους συγγενείς των μελλοντικών προέδρων πρέπει να απαγορεύεται να συμμετέχουν σε οποιεσδήποτε συμφωνίες ή επενδύσεις στο εξωτερικό. Μια τέτοια νομοθεσία θα μπορούσε να είχε ματαιώσει πολλές από τις οικονομικές συμφωνίες της οικογένειας Τραμπ με ξένους «πελάτες» της.

Μακροπρόθεσμα, η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να μαζέψει τα κομμάτια, καταλήγουν οι NYT. Το καλό είναι ότι στην προσπάθειά του να διαλύσει τα εργαλεία εναντίον της διαφθοράς, ο Τραμπ βασίστηκε σε εκτελεστικά διατάγματα και ανακοινώσεις μη εφαρμογής αντί να προχωρήσει στη νομοθετική διαδικασία της επίσημης κατάργησης. Ως εκ τούτου, ο Νόμος για τις Πρακτικές Διαφθοράς στο Εξωτερικό, για παράδειγμα, εξακολουθεί να ισχύει και απλώς περιμένει μια μελλοντική κυβέρνηση να τον επιβάλει ξανά.

Μια μελλοντική κυβέρνηση θα πρέπει να επαναφέρει όλες τις υπηρεσίες κατά της διαφθοράς, διασφαλίζοντας ότι είναι πλήρως χρηματοδοτούμενες και στελεχωμένες. Και, φυσικά, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι οποιοσδήποτε πρώην πρόεδρος χρησιμοποίησε παράνομα το αξίωμά του για να πλουτίσει ο ίδιος ή οι εταιρείες του, οι μελλοντικές κυβερνήσεις δεν θα πρέπει να διστάσουν να προβούν σε διώξεις, ανεξαρτήτως του πολιτικού κόστους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News