Είκοσι δύο ημέρες. Τόσες πέρασαν από την ημέρα που ο Αμπντελφατάχ αλ Σίσι διέβη το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου για την πιο πρόσφατη συνάντηση του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και το 1ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου. Και ξαφνικά, 22 ημέρες μετά, η Αθήνα βρέθηκε, το απόγευμα της Πέμπτης, να εμφανίζεται αιφνιδιασμένη από μια εξέλιξη ιστορικών διαστάσεων: την απόφαση της αιγυπτιακής Δικαιοσύνης να αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής της Αγίας Αικατερίνης του Σινά, του αρχαιότερου χριστιανικού μοναστηριού σε όλον τον κόσμο και να δημεύσει την περιουσία της, με το πρόσχημα της μετατροπής του χώρου σε μουσείο.

Μολονότι αυτή η υπόθεση εξελίσσεται εδώ και τουλάχιστον 10 χρόνια, με περισσότερες από 70 δικαστικές αποφάσεις και δεκάδες δίκες περί της ιδιοκτησίας της Μονής, ο αιφνιδιασμός της ελληνικής πλευράς, οι μάλλον σπασμωδικές αντιδράσεις του πολιτικού κόσμου καθώς και της αρχιεπισκοπής Αθηνών, αλλά και η πολύωρη ασάφεια για το τι ανέφερε αναλυτικά η επίμαχη δικαστική απόφαση των Αιγυπτίων, είναι στοιχεία που αποδεικνύουν ότι κάτι δεν πήγε καθόλου καλά στην κατά τα άλλα δουλεμένη επικοινωνία Αθήνας – Καΐρου. Το ότι ακόμα και η κρατική ΕΡΤ έκανε λόγο για μια ξαφνική εξέλιξη για την οποία δεν υπήρξε ενημέρωση από την Αίγυπτο, καταδεικνύει το πρόβλημα.

Η ελληνική πλευρά είχε ζητήσει να κλείσει η υπόθεση μέσω διακανονισμού και να αναγνωριστεί η ιδιοκτησία του χώρου. Και όλα αυτά με τον προσήκοντα σεβασμό στους συμβολισμούς και τη σημασία της για τον ελληνορθόδοξο κόσμο, αλλά και στο γεγονός ότι πρόκειται για πολιτιστικό μνημείο της UNESCO. Μάλιστα είχε υπάρξει συνεννόηση σε ανώτατο επίπεδο, με τον κ. Μητσοτάκη να αναδεικνύει ενώπιον του προέδρου Σίσι τη βαρύτητα του θέματος για τον κόσμο της Ορθοδοξίας.

Ο ίδιος ο πρόεδρος της Αιγύπτου είχε κάνει δημόσιες δηλώσεις στη Μονή, επισημαίνοντας τον σεβασμό της χώρας του σε κάθε θρησκεία, αλλά και υπενθυμίζοντας ότι μετά τις επιθέσεις ισλαμιστών τρομοκρατών, ήταν η δική του κυβέρνηση αυτή που ανέλαβε την αναστήλωση δεκάδων ορθόδοξων εκκλησιών.

Η αντίδραση του Ιερωνύμου: «Νέα άλωση»

Σε κάθε περίπτωση και ενώ αναμενόταν η αντίδραση του Αλ Σίσι στην περιγραφόμενη ως καταδικαστική για το μέλλον της Μονής απόφαση των αιγυπτιακών δικαστηρίων, το πρόβλημα άρχισε να χτυπά την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου με θόρυβο.

«Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική “άλωση”», τόνισε ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος, σε δήλωσή του και διαμήνυσε ότι «αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε».

Ο προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας κατηγόρησε την αιγυπτιακή κυβέρνηση ότι αποφάσισε «παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του αιγύπτιου προέδρου προς τον έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό».

«Καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά», επισήμανε ο αρχιεπίσκοπος και πρόσθεσε: «Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή».

Το μήνυμα του κ. Ιερωνύμου δεν ήταν, φυσικά, προς τον Αλ Σίσι, ήταν προς τον κ. Μητσοτάκη που καλούνταν να διαχειριστεί ένα ακόμα αναπάντεχο και απρόβλεπτο (;) πρόβλημα: ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βρίσκονταν, κατά τον προκαθήμενο της Ελλαδικής Εκκλησίας, μπροστά στο ενδεχόμενο μιας ιστορικής υποχώρησης και η κυβέρνηση καλείτο να απαντήσει.

Το σχόλιο που έκανε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ήταν ενδεικτικό της αμηχανίας της Αθήνας, αν και παρέπεμπε –και σωστά– στην ανάγνωση του επίσημου κειμένου της δικαστικής απόφαση των Αιγυπτίων.

«Σχετικά με τη Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά, ο έλληνας Πρωθυπουργός παραμένει στην δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ’ ιδίαν από τον πρόεδρο της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών στην Αθήνα για την διατήρηση του λατρευτικού Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής και αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως είχε διαμορφωθεί μεταξύ των μερών. Όταν γίνει γνωστό το επίσημο και συνολικό περιεχόμενο της δικαστικής απόφασης και αξιολογηθεί σχετικά, θα υπάρξει επίσημη τοποθέτηση. Από ελληνικής πλευράς δεν αναμένουμε οποιαδήποτε διαφοροποίηση στα συμφωνηθέντα», ανέφερε ο κ. Μαρινάκης.

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, επικοινώνησε αμέσως με τον υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου, Μπαντρ Αμπντελάτι, και κατέστησε σαφές ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, η οποία εκφράστηκε από τους ηγέτες των δύο χωρών στο πλαίσιο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που έγινε στις 7 Μαΐου στην Αθήνα.

Οι διευκρινίσεις της αιγυπτιακής προεδρίας

Αργά το βράδυ της Πέμπτης, η ΕΡΤ μετέδωσε την πρώτη αντίδραση της αιγυπτιακής προεδρίας. Σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση που επικαλέστηκε δήλωση του πρέσβη Μοχάμεντ Ελ Σενάβι, εκπροσώπου της Προεδρίας της Δημοκρατίας της Αιγύπτου, το Κάιρο επαναβεβαίωσε την πλήρη δέσμευσή του να διατηρήσει το μοναδικό και ιερό θρησκευτικό καθεστώς της Μονής της Αγίας Αικατερίνης, προσθέτοντας ότι δεσμεύεται και να μην βλάψει αυτό το καθεστώς και επιβεβαιώνοντας ότι η πρόσφατη δικαστική απόφαση «εδραιώνει αυτό το καθεστώς».

Η ίδια πηγή επέμεινε πως η δικαστική απόφαση συνάδει με όσα επιβεβαίωσε ο Αλ Σίσι κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα στις 7 Μαΐου.

ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και… Σαμαράς

Το όλο θέμα πήρε αναπόφευκτα πολιτικές διαστάσεις.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης, επεσήμανε μεταξύ άλλων: «Η απόφαση των αρχών της Αιγύπτου να προχωρήσουν στη μονομερή μεταβολή του νομικού καθεστώτος ιδιοκτησίας και λειτουργίας της Ιεράς Μονής Αικατερίνης Όρους Σινά, στη δήμευση περιουσίας και την έξωση μοναχών του αρχαιότερου εν ζωή ορθόδοξου μοναστηριού στον κόσμο, προκαλεί έντονη ανησυχία, καθώς συνιστά ευθεία αμφισβήτηση της θρησκευτικής ελευθερίας των ορθοδόξων χριστιανών αλλά και προσβολή ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Για μια ακόμη φορά ο κ. Μητσοτάκης και το Υπουργείο Εξωτερικών είναι βαθύτατα εκτεθειμένοι».

Για ανησυχητική εξέλιξη που εκθέτει ανεπανόρθωτα την κυβέρνηση έκανε, από την πλευρά του, λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ. «Η κυβέρνηση, οφείλει να προβεί στην απαραίτητη ενημέρωση για τους λόγους που η αιγυπτιακή πλευρά αποκλίνει από την συνεννόηση Μητσοτάκη – Σίσι, και να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για να στηρίξει εμπράκτως την αυτόνομη Ελληνορθόδοξη Εκκλησία του Όρους Σινά» ανέφερε η ανακοίνωση της Κουμουνδούρου.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον είχε η δήλωση του Αντώνη Σαμαρά, πρώην Πρωθυπουργού και νυν ανεξάρτητου βουλευτή Μεσσηνίας, ο οποίος αφού υιοθέτησε την είδηση περί δήμευσης της περιουσίας της Μονής στο Σινά, έσπευσε να κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι έχει περιθωριοποιήσει τη χώρα.

«Λίγες μόλις ημέρες μετά την αδιανόητη απόφαση για την ένταξη της Τουρκίας στους αμυντικούς εξοπλισμούς της Ευρώπης, παρακολουθούμε και την απίστευτη απόφαση της Αιγύπτου να δημεύσει τον πνευματικό φάρο της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού: Τη Μονή Σινά, την αρχαιότερη Ορθόδοξη Χριστιανική Μονή! Είναι πρωτοφανής και οδυνηρή η διεθνής ανυποληψία και περιθωριοποίηση της Ελλάδας. Τρέχουμε διαρκώς πίσω από τις εξελίξεις. Απαιτείται εδώ και τώρα κινητοποίηση, παγκόσμια, για τη Μονή Σινά. Με όλο το διπλωματικό κεφάλαιο του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, από κοινού».

Θέση για το θέμα πήρε και η Ντόρα Μπακογιάννη, βουλευτής Χανίων της ΝΔ, πρόεδρος Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και​ πρώην υπ. Εξωτερικών.

«Εκφράζω με τον πιο έντονο τρόπο τη βαθιά ανησυχία μου και την απερίφραστη καταδίκη μου για τη πρόσφατη απόφαση αιγυπτιακού δικαστηρίου να αναστείλει τη λειτουργία της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης, να δημεύσει την περιουσία της και να εκδιώξει την μοναστική της κοινότητα. Η πράξη αυτή αποτελεί άμεση προσβολή αιώνων πολιτιστικής κληρονομιάς, της θρησκευτικής ελευθερίας και των οικουμενικών αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», ανέφερε μεταξύ άλλων η κυρία Μπακογιάννη.

Η δήλωσή μου για το κλείσιμο της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, ως Εισηγήτρια για την Κατάσταση στη Μέση Ανατολή.

Εκφράζω με τον πιο έντονο τρόπο τη βαθιά ανησυχία μου και την απερίφραστη καταδίκη μου για τη πρόσφατη απόφαση αιγυπτιακού δικαστηρίου να αναστείλει τη λειτουργία… https://t.co/veBHlRU2M9

— Ντόρα Μπακογιάννη (@Dora_Bakoyannis) May 29, 2025

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News